BESTEEI ESKER, TXUTXERIAK JAN DITZAZKET
Gaur egun, pertsona askori esker, txutxeriak jan ditzazket.
Gozokiak edo goxokiak, jaki gozo eta txiki bat da, gehienetan azukrezkoa edo txokolatezkoak dira soilik, azukrea edo gantza baino ez du ematen. Proteina, bitamina eta mineralei dagokienez, urriak izan ditzake, edo batere ez, eta gutizi bat asetzeko jaten da ohi.
ZER GERTATZEN DA, TXUTXERIA HASKO JATEN BADITUZU?
Txutxeria, gehiegi jatea oso txarra da. Gainera, loditasuna, diabetea eta baita anemia ere, ia inoiz ez baitio, gorputzari burdinarik ematen, eta elikagai nutritiboak jateko jangura kentzen baitu.
Munduan, txutxeria mota asko daude, eta hona emen ohietako batzuk:
Makilgoxoa: Makilgoxoa edo erregaliza, jatorriz Europa herdialdeko eta Asiako zenbait tokitakoa den zuhaixka lekaduna da. Euskarazko eta Grezierazko hitzak osagai bertsuak ditu:GLUKURRHIZA= RHIZA, "SUSTRAI" + GLYK, "GOZO". Haren osagai bereizgarriena glizirrizina da eta azukre asko dauka. Edulkoratzaile modura eta farmazian erabiltzen da, baita gozoki moduan ere.
Txokolateak: Kakaoan oinarritutako elikagairik ezagunena eta hedatuena da, bere zapore, egitura eta kolore bereziak direla eta. Txokolate hitzaren jatorriari buruz, bi aukera nagusi daude. Batetik, nahualtetik eratorritako xococ (mingots) edo xocolia (mingostu) hitzez eta atl (ura) hitzaz osatua legoke. Bestetik, bere jatorria maia izan liteke, chokolhaa (edari beroa) hitza, hain zuzen.Txokolatea kakao zuhaitzaren fruitu hartzitu eta txigortua erabiliz ekoizten da. Zapore mingotsa du. Ondoren, azukrea eta beste osagai batzuk erabiliz, gozotu eta barra forma eman edo edari moduan prestatzen da.
Hona emen, aztekek eta lehen kontsumitzaile europearrek txokolatea hartzeko zuten jatorrizko era.
http://eu.wikipedia.org/wiki/Txokolate
TXOKOLATE MOTA DESBERDINAK:
+Txokolate mingotsa: Purutasun handiko txokolatea, kakao haziak soilik dituena, beste osagairik gabe.
+Txokolate beltza: Esnerik gabea. AEBetan %15ean txokolate mingotsez osatua egon behar da, Europan aldiz, kakao portzentajea %35ekoa izango da gutxienez.
+Esnedun txokolatea:Esne-hautsa edo esne kontzentratua darama osagai gisa. AEBetan txokolate mingota kopurua %10ekoa da, Europan kakaoa %25.
+Txokolate zuria: Kakao-mantekaz egina.
+Txokolate erdizuria:Sukaldaritzan erabilia.
+Estalkia: Kakao-manteka ugaridun kalitate handiko txokolateak. Kakao portzentaka handia dute.Batzuetan menda,laranja edo marrubia jartzen zaio. Txokolate-tabletek kakahuetea, hurra, intxaurra, karamelua edo arroza ere eraman dute zenbait kasutan. Likorea ere izan dezakete.
Azukrezko goxokia:karamelu kristalino bat da, gutxi gora-behera, piruleten antzerakoa, pixkat bigunagoa, baina txiklea bezain leuna izan gabe. Gozoki mota bat da, karameluaren gogortasuna lortu arte, azukrea esnearekin irakiten jarriz egiten dena, ondoren, nahasketa irabiatuz, hoztu eta gogortasun leun eta krematsua lortzen duen arte.
Txiklea:Txiklea edo gomagoxoa izena, mastekatzen den gozokia da eta ahoarekin puztuz, puxika bat egiteko erabiltzen dena. Zapore askotako txikleak daude, nahiz eta normalena arrosa koloreko marrubizkoa izaten den. Lehen txiklea 1855ean sortu zuen Vincent Geoffrion Hughesek Ameriketako Estatu Batuetan.Hasieran sortu zuen txiklea, itsaskorregia zen, eta hainbat saiakera egin bazituen ere, ez zuen lortu merkaturatzeko gai izango zen produktua sortzea. Bere enpresak 1908an porrot egin zuen, eta hiru urte beranduago txiklea merkatuan saltzen saiatu arren, ez zuen arrakastarik izan.
Saldutako lehen txikle arrakastatsua Ohio estatuan sortu zuen Shelby Gum Company of Shelby delakoak 1924an.
Gozokiak edo goxokiak, jaki gozo eta txiki bat da, gehienetan azukrezkoa edo txokolatezkoak dira soilik, azukrea edo gantza baino ez du ematen. Proteina, bitamina eta mineralei dagokienez, urriak izan ditzake, edo batere ez, eta gutizi bat asetzeko jaten da ohi.
ZER GERTATZEN DA, TXUTXERIA HASKO JATEN BADITUZU?
Txutxeria, gehiegi jatea oso txarra da. Gainera, loditasuna, diabetea eta baita anemia ere, ia inoiz ez baitio, gorputzari burdinarik ematen, eta elikagai nutritiboak jateko jangura kentzen baitu.
Munduan, txutxeria mota asko daude, eta hona emen ohietako batzuk:
Makilgoxoa: Makilgoxoa edo erregaliza, jatorriz Europa herdialdeko eta Asiako zenbait tokitakoa den zuhaixka lekaduna da. Euskarazko eta Grezierazko hitzak osagai bertsuak ditu:GLUKURRHIZA= RHIZA, "SUSTRAI" + GLYK, "GOZO". Haren osagai bereizgarriena glizirrizina da eta azukre asko dauka. Edulkoratzaile modura eta farmazian erabiltzen da, baita gozoki moduan ere.
Txokolateak: Kakaoan oinarritutako elikagairik ezagunena eta hedatuena da, bere zapore, egitura eta kolore bereziak direla eta. Txokolate hitzaren jatorriari buruz, bi aukera nagusi daude. Batetik, nahualtetik eratorritako xococ (mingots) edo xocolia (mingostu) hitzez eta atl (ura) hitzaz osatua legoke. Bestetik, bere jatorria maia izan liteke, chokolhaa (edari beroa) hitza, hain zuzen.Txokolatea kakao zuhaitzaren fruitu hartzitu eta txigortua erabiliz ekoizten da. Zapore mingotsa du. Ondoren, azukrea eta beste osagai batzuk erabiliz, gozotu eta barra forma eman edo edari moduan prestatzen da.
Hona emen, aztekek eta lehen kontsumitzaile europearrek txokolatea hartzeko zuten jatorrizko era.
http://eu.wikipedia.org/wiki/Txokolate
TXOKOLATE MOTA DESBERDINAK:
+Txokolate mingotsa: Purutasun handiko txokolatea, kakao haziak soilik dituena, beste osagairik gabe.
+Txokolate beltza: Esnerik gabea. AEBetan %15ean txokolate mingotsez osatua egon behar da, Europan aldiz, kakao portzentajea %35ekoa izango da gutxienez.
+Esnedun txokolatea:Esne-hautsa edo esne kontzentratua darama osagai gisa. AEBetan txokolate mingota kopurua %10ekoa da, Europan kakaoa %25.
+Txokolate zuria: Kakao-mantekaz egina.
+Txokolate erdizuria:Sukaldaritzan erabilia.
+Estalkia: Kakao-manteka ugaridun kalitate handiko txokolateak. Kakao portzentaka handia dute.Batzuetan menda,laranja edo marrubia jartzen zaio. Txokolate-tabletek kakahuetea, hurra, intxaurra, karamelua edo arroza ere eraman dute zenbait kasutan. Likorea ere izan dezakete.
Azukrezko goxokia:karamelu kristalino bat da, gutxi gora-behera, piruleten antzerakoa, pixkat bigunagoa, baina txiklea bezain leuna izan gabe. Gozoki mota bat da, karameluaren gogortasuna lortu arte, azukrea esnearekin irakiten jarriz egiten dena, ondoren, nahasketa irabiatuz, hoztu eta gogortasun leun eta krematsua lortzen duen arte.
Txiklea:Txiklea edo gomagoxoa izena, mastekatzen den gozokia da eta ahoarekin puztuz, puxika bat egiteko erabiltzen dena. Zapore askotako txikleak daude, nahiz eta normalena arrosa koloreko marrubizkoa izaten den. Lehen txiklea 1855ean sortu zuen Vincent Geoffrion Hughesek Ameriketako Estatu Batuetan.Hasieran sortu zuen txiklea, itsaskorregia zen, eta hainbat saiakera egin bazituen ere, ez zuen lortu merkaturatzeko gai izango zen produktua sortzea. Bere enpresak 1908an porrot egin zuen, eta hiru urte beranduago txiklea merkatuan saltzen saiatu arren, ez zuen arrakastarik izan.
Saldutako lehen txikle arrakastatsua Ohio estatuan sortu zuen Shelby Gum Company of Shelby delakoak 1924an.